Temiz enerji düşüncesine her ne kadar ters düşse de shale (şeyl, tortul kayaç türü) depolarından petrol ve gaz üretmek dünyanın daha temiz olan enerji kaynaklarına geçiş sürecine destek olabilir. Bu geçiş sürecinin en önemli noktası, dünyanın daha düşük karbonlu geleceğinde büyük rol oynayacak olan elektrikli araçlar, enerji depolama projeleri ve diğer enerji veren cihazların çalışabilmesi için gerekli olan lityum iyon pillerinde bulunan lityum elementidir.
Dünyada lityum kıtlığı olmamasına karşın küresel pazarlarda bir kıtlık söz konusudur ve fiyatı son yıllarda önemli derecede dalgalanma göstermiştir. Bu kıtlık, pandeminin neden olduğu tedarik zinciri zorlukları, istikrarsız uluslararası ilişkiler, işletmelerden artan talep ve çevresel maliyetler nedeniyle hükümetlerin lityum madenlerine yeşil ışık yakmakta tereddüt etmesi gibi faktörlerle açıklanabilir. İşte tam bu noktada Houston Üniversitesi Cullen Mühendislik Koleji Petrol Mühendisliği’nden Yrd. Doç. Dr. Kyung Jae Lee’nin araştırması devreye giriyor. Energy Reports’ta yayınlanan bir makalede Lee, petrol bazlı kaya tuzlu sularının olası yeni bir lityum enerji kaynağı olabileceğini söylüyor.
Marcellus Shale faaliyetleri ile ilgili araştırması sayesinde Lee, üretilen suda (petrol ve doğalgazın çıkarılması sırasında bir yan ürün olarak üretilen su) doğalgaz ve petrolün yanı sıra yüksek oranda konsantre lityum içerdiğini bulmuştur. Lee: “Petrol bazlı kaya tuzlarında lityum bulduk, ABD’de her yerde bulunması göz önüne alındığında bu shale faaliyetlerinin önemli lityum kaynakları olarak ele almamız açısından yeni kritik yollar açmaktadır.” dedi.
Lee: “ABD’nin lityum üretmek için yalnızca bir aktif tuzlu su madeni var, bu nedenle geleneksel olmayan veya mevcut kaynaklardan lityum gibi kritik mineralleri almak için bir baskı var, anlamaya çalıştığımız şey bu. Bu yüzden zaman alan bir araştırma” dedi.
Bir petrol mühendisi olarak Lee, iklim değişikliği konusunda endişeli olmasından dolayı akademik ve profesyonel geçmişini temiz enerji kaynaklarına geçiş sürecine yardımcı olmak için kullanmak istiyor: “İklim değişikliğinin etkisini azaltmak için temiz enerjiye geçiş konusunda çok yönlü çaba sarf edilmelidir. Petrol mühendisliği bilgimizi ve araştırmamızda takip ettiğimiz doğal petrol sistemlerinden kritik mineralleri kullanan yaratıcı çözümlerimizi sunarak temiz enerji kaynakları geçişine katkıda bulunmak istiyoruz.” dedi.
Kaynaklar
- Lee, K. J. (2022). Potential of petroleum source rock brines as a New Source of Lithium : Insights from basin-scale modeling and local sensitivity analysis. Energy Reports, 8, 56–68. https://doi.org/10.1016/j.egyr.2021.11.279
- https://techxplore.com/news/2022-05-shale-reservoirs-substantial-source-lithium.html