İklim değişikliği günümüzün en acil sorunlarından biridir ve geçtiğimiz yüzyıl boyunca gözlemlenen bir hadisedir. Temel olarak fosil yakıtların yakılması, ormansızlaşma ve endüstriyel süreçler gibi insan faaliyetlerine atfedilmektedir. İklim değişikliğinin etkileri geniş kapsamlıdır ve yükselen deniz seviyelerini, daha sık ve şiddetli hava durumlarını ve yağış modellerindeki değişiklikleri içermektedir. Araştırmacılar tarafından Earth’s Future’da yayınlanan yeni bir çalışmaya göre, gezegenin sıcaklığı arttıkça bu aşırı durumların etkisi daha da kötüleşecek. Çalışma ayrıca bu olayların insanların yaşamları ve geçim kaynakları üzerinde önemli bir etkiye sahip olacak şekilde, bu olayların nerede çarpışıp birleşme olasılığının daha yüksek olduğunu da incelemektedir.
Çalışmanın ana odak noktası, 2 °C’lik bir sıcaklık artışının küresel İklim üzerinde nasıl bir etki yarattığını gözlemlemektir. Sıcaklık, yağış, bağıl nem, rüzgar hızı, solar radyasyon ve daha fazlası gibi önemli iklim değişkenleri incelenmiştir. Genel sirkülasyon modelleri (GCM’ler) bu tür simülasyonları oluşturmak için birincil araçlar olarak kabul edilmiştir. Bu çalışmada, birbirini tamamladığı gözlemlenmiş, yüksek çözünürlüklü ve kesintisiz günlük iklim projeksiyonlarını verdiği için Coupled Model Intercomparison Project (CMIP6) modeli ile eşleştirilmiş NASA Earth eXchange Global Daily Downscaled Projection (NEX-GDDP) kullanılmıştır.
Bir iklim parametresindeki değişiklik, tüm iklim değişkenlerinin birbiriyle ilişkili olması nedeniyle başka bir veya daha fazla parametredeki değişikliği etkilemektedir. Makalenin ilk yazarı olan araştırmacı Taejin Park şunları söyledi: “Bu bireysel iklim değişkenlerinin nasıl değişeceğinin öngörüldüğünü ve bunların birleşik etkilerinin dünyanın dört bir yanındaki insanlar için ne anlama gelebileceğini incelemek istedik. Bir değişkendeki değişiklikler diğerinin etkilerini arttırabilir. İnsan yaşamı üzerindeki gerçek etkiyi anlamak için bunlara toplu olarak bakmamız gerekiyor.1”
Çalışmanın öngördüğü sonuçlara göre, kara üzerindeki yüzeye yakın hava sıcaklıklarının 2040’larda 2,33 – 2,79 °C artacağı tahmin edilmektedir. Kuzey yarımkürede beklenen en yüksek artışla birlikte, yağışların yaklaşık 13 ila 20 mm/yıl artması beklenmektedir. Bağıl nemde öngörülen düşüş %0,62 ile %0,73 arasında değişmektedir. Ayrıca iklim, hava kalitesi, insan konforunu, sağlığını, endüstriyi ve diğer birçok değişken üzerindeki etkisi göz önüne alındığında bu çalışmanın incelediği en önemli faktörlerden biridir. 1990’larda başlayan ve 2020’ler boyunca devam eden küresel rüzgar hızındaki düşüş eğiliminin devam edeceği ve 2040 yılına kadar rüzgar hızının 0,03 ila 0,04 m/s düşeceği öngörülmektedir. Bununla birlikte, modelde güney yarımkürede artan paternler görülmüştür. Temel iklim projeksiyonlarının, insan sağlığı üzerindeki küresel ısı stresinde önemli değişikliklere neden olması beklenmektedir. Tahminlere göre, 21. yüzyılda daha fazla aşırı sıcak olayı yaşanacak ve küresel sıcaklıkta güçlü bir artış eğilimi olacaktır. Çalışmaya göre, 2040’larda 2,5 ila 2,9 °C’lik bir değişim yaşanması muhtemeldir.
Ciddi ısı stresini tetiklemenin yanı sıra, şiddetli yağış olayları bir dizi felaketi tetikleyerek önemli sosyo-ekonomik hasara neden olabilir. Rüzgar, güneş ve hidroelektrik gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının potansiyelinin de 2040’larda öngörülen iklimin bir sonucu olarak değişeceği ve insanların iklim değişikliğinin etkilerini kontrol altına almasını zorlaştıracağı tahmin edilmektedir.
Gelecekte nerede, ne kadar yaşamın ve geçim kaynağının tehlikede olacağını belirlemek için iklim değişikliklerini ve bunun coğrafi dağılımını anlamak çok önemlidir. Sonuçlar, iklim değişikliğinin hızı ve yönündeki eğilimleri göstermektedir. Ayrıca, değişikliklerin çoğunun iklimin hem şimdiki hem de gelecekteki etkilerini nasıl kötüleştirmesinin beklendiğini de göstermektedir. Coğrafi olarak farklı olan bu örüntülerin çeşitli yaptırımları vardır çünkü 2 °C eşiği aşılmasa bile bazı bölgeler yine de ciddi iklimsel sonuçlarla karşılaşacaktır2.
Kaynaklar
- https://phys.org/news/2023-08-climate-future-people-worldwide.html
- Park, T., Hashimoto, H., Wang, W., Thrasher, B., Michaelis, A. R., Lee, T., … & Nemani, R. R. (2022). What. Does Global Land Climate Look Like at 2° C Warming?. Earth’s Future, 11(5).
- https://www.climate.gov/news-features/understanding-climate/climate-change-global-temperature#:~:text=Earth’s%20temperature%20has%20risen%20by,0.18%C2%B0%20C)%20per%20decade
yazınıza bayıldım dogrusu. böylesine acık bir anlatımı ögretici ve bilim yazarlıgı acısından basarılı buldum. devamını dilerim.