Oxford Üniversitesi araştırmacıları tarafından Joule dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, 2050 yılına kadar karbondan arındırılmış bir enerji sistemine geçişin, mevcut fosil yakıt kullanımına oranla dünyayı en az 12 trilyon dolar tasarruf ettireceği bekleniyor.
Araştırmadaki karbondan arındırılmış enerji sistem ile küresel ekonomiye daha fazla enerji sağlarken, dünya çapında enerji erişimini genişletir. Temiz enerjiye hızla geçişin bir fosil yakıt sistemine göre daha düşük enerji sistemi maliyetleriyle sonuçlandığı bir kazan-kazan senaryosu ortaya koyuyor.
Güneş, rüzgar, piller, elektrikli araçlar ve yeşil hidrojen gibi temiz yakıtların kullanımı artırılarak 2050 yılına kadar bugüne göre %55 daha fazla enerji hizmeti sağlayan fosilsiz bir enerji sistemi sunulabilir.
Oxford Üniversitesi’nden Dr. Rupert Way, “Sıfır karbon enerjisine geçiş için yüksek maliyetleri öngören geçmiş modeller, şirketleri yatırım yapmaktan caydırdı ancak temiz enerji maliyetleri son on yılda bu modellerin beklenenden çok daha hızlı bir şekilde düşmesi enerji geçişini hızlandırdı ve fosil yakıtlara bağımlılığı azalttı. En son araştırmamız, temel yeşil teknolojilerin ölçeklendirilmesinin maliyetlerini düşürmeye devam edeceğini ve ne kadar hızlı gidersek o kadar fazla tasarruf sağlayacağımızı gösteriyor. Yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandırmak artık sadece gezegen için değil, enerji için de en iyi yatırım.”
Küresel enerji sisteminin nasıl ve ne zaman karbondan arındırılacağına ilişkin kararlar, olası maliyet tahminlerinden büyük ölçüde etkilenir. Çoğu enerji-ekonomi modeli, yenilenebilir enerji maliyet iyileştirmelerini ve dağıtım oranlarını hafife almaktan dolayı maliyetleri olduğundan fazla tahmin eden enerji geçiş senaryoları üretmiştir2.
Araştırmacılar, büyük enerji modelleri tarafından üretilen binlerce geçiş maliyeti senaryosunu analiz ettiler ve 45 yıllık güneş enerjisi maliyeti, 37 yıllık rüzgar enerjisi maliyeti ve 25 yıllık pil depolama maliyeti verilerini kullandılar. Güneş enerjisinin gerçek maliyetinin, bu modellerdeki en iddialı tahminlerden iki kat daha hızlı düştüğünü buldular ve son 20 yılda önceki modellerin, temel temiz enerji teknolojilerinin gelecekteki maliyetlerini gerçeğe kıyasla çok fazla tahmin ettiğini ortaya çıkardılar.
Oxford’daki Yeni Ekonomi Enstitüsü’nde araştırmayı yürüten ekibe liderlik eden Profesör Doyne Farmer, “Temiz, yeşil enerjiye geçmenin hepimiz için acı verici, maliyetli ve fedakarlık anlamına geleceğine dair yaygın bir yanlış anlayış var. Yenilenebilir maliyetler onlarca yıldır düşüş eğilimi gösteriyor. Birçok durumda zaten fosil yakıtlardan daha ucuzlar ve araştırmalarımıza göre, önümüzdeki yıllarda neredeyse tüm uygulamalarda fosil yakıtlardan daha ucuz olacaklar. Geçişi hızlandırırsak, daha hızlı ucuzlayacaklar. 2050’ye kadar fosil yakıtları tamamen temiz enerjiyle değiştirmek bize trilyonlarca tasarruf sağlayacak.” diyor1.
Çalışma, piller ve hidrojen elektrolizi gibi önemli depolama teknolojilerinin maliyetlerinin de önemli ölçüde düşeceğini gösterdi. Nükleerin maliyetleri son elli yılda sürekli olarak artması, düşen yenilenebilir enerji ve depolama maliyetleri sayesinde nükleerin uzun süreli maliyet rekabeti ihtimalini de oldukça düşük kılıyor.
Profesör Farmer, “Dünya, tümü yüksek maliyetli, güvensiz, değişken fiyatlara sahip kirletici fosil yakıtlara bağımlılığımızdan kaynaklanan eş zamanlı bir enflasyon krizi, ulusal güvenlik krizi ve iklim kriziyle karşı karşıya. Bu çalışma, geçişi çarpıcı biçimde hızlandırmak için iddialı politikalar üretilebileceğini gösteriyor. Mümkün olduğu kadar çabuk temiz bir enerji geleceğine sadece iklim nedenleriyle acilen ihtiyaç duyulmuyor, aynı zamanda gelecekteki enerji maliyetlerinde dünyayı trilyonlarca masraftan kurtarabilir ve bize daha temiz, daha ucuz, daha enerji güvenli bir gelecek sağlayabilir.”
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana, fosil enerji maliyetleri hızla arttı ve dünya çapında enflasyona neden oldu. Mevcut krizden önce yapılan bu çalışma, yüzyılı aşan fosil yakıt fiyat verilerini kullanarak bu tür dalgalanmaları dikkate alıyor. Mevcut enerji krizi, çalışmanın bulgularının altını çiziyor ve pahalı, güvensiz, fosil yakıtlara güvenmeye devam etmenin risklerini gösteriyor. Araştırma, krize verilen yanıtın, hem ekonomi hem de gezegen için faydalar sağlayacağından, düşük maliyetli, temiz enerjiye geçişin mümkün olan en kısa sürede hızlandırılması gerektiğini doğrulamaktadır.
Dücane Özdemir
Kaynaklar