Dünya çapındaki insanların yarısından fazlası evinde bir evcil hayvan bulunduruyor ve bu rakam gittikçe artıyor. Evcil hayvan sahiplenme 1988‘den bu yana %56’dan %66’ya ulaştı. Evcil hayvan sahipliği artıkça beslenme potansiyeli ve besi türleri gibi olgular karbon ayak izinde artışa neden olup iklimi olumsuz etkilemektedir.
Havayolu şirketi olan Luxavitation’ın CEO’su Patrick Hanson evcil hayvan beslemenin özel jetle seyahat etmek kadar çevreye zarar verdiğini düşünüyor. Hanson Havayolu şirketi adına müşterileri kişi başına yıllık 2,1 ton CO2 ürettiğini, bu rakamında kabaca üç evcil köpeğin yaptığı salınıma karşılık geldiğini açıkladı.
Evcil hayvan mamasının CO2 emisyonu
Hayvan sakatatları (kalp, böbrek, akciğer vb.) düşük maliyetli olduğundan ve hayvanların beslenme biyolojisine uygunluğundan dolayı evcil hayvan mamalarında sıklıkla kullanılmaktadır. Örneğin kümes hayvanlarının yan ürünleri hem kuru hem de ıslak evcil hayvan yemi diyetlerinde en büyük bileşen olarak tanımlanmıştır. Yan ürünlerin çevresel etkisinin nasıl açıklandığı çok önemlidir. Ancak evcil hayvan mamaları hakkındaki araştırmalar sınırlıdır ve yetersizdir.
Geçen yıl yayınlanan bir çalışma, 10 kg’lik bir köpeğin ıslak mama ile beslenmesi ile her yıl ortalama 6.541 kg CO2 emisyonu oluşturduğunu öne sürdü. Bu, ortalama bir vatandaşın toplam emisyonunun %98’ine eşittir. Buna karşılık, aynı köpeğin kuru mama ile beslenmesi sonucu yıllık 828 kg CO2’ye eş değer emisyon üretimiyle sonuçlanacaktır1.
Hayvansal yan ürünlerin emisyona etkisi
Yan ürünlerin çevresel etki faktörleri (yani sera gazı emisyonları, kullanılan toprak veya su) ekonomik değer tahsisi kullanılarak ABP (hayvansal yan ürünlerin) ve et arasında paylaştırılacak şekilde değerlendirilmiştir.
Hayvan yemlerinde soya fasulyesi küspesi (soya fasulyesinin yağının alınmasının ardından geride kalan protein bakımından oldukça zengin bir yem hammaddesi), mısır glüteni unu ve bira pirinci gibi yan ürünler analiz edilir ve gıda içerik listelerinde bulunur.
Yan ürün için çevresel ayak izleri, yukarıda açıklanan kaynaklarda mevcut değildir. Örneğin, sığır eti etkileri için tahminler sağlanırken, sığır ABP’si için tahminler sağlanmaz. Önceki evcil hayvan yemi çalışmaları ilgili et için olduğu gibi yan ürünler için kg başına aynı oranları uygulamışlardır, yani sığır ABP’si için sığır eti emisyonları uygularlar2.
Çevresel yükün azaltılması
Özellikle köpekler söz konusu olduğunda, evcil hayvanlarımızın boyutunda da önemli farklılıklar vardır. Büyük bir Mastiff köpeği 80 kg ağırlığında olabilirken, bir Chihuahua köpeğinden 30 kat daha hafif olabilir ve böylece daha düşük beslenme oranı oluşturur.
Bu tür bir değişkenlik, köpek sahibi olmak ve özel bir jetle uçmak gibi faaliyetler arasındaki basitleştirilmiş karbon ayak izi karşılaştırmalarına yardımcı olamayacağı anlamına gelir. Ancak her durumda, evcil hayvanlarımızın çevresel ayak izlerini azaltmak için yapabileceğimiz bazı şeyler var.
Evcil hayvanlarımıza verdiğimiz mamanın türü önemlidir. Artık sayıları çok fazla olan sürdürülebilir evcil hayvan maması üreten firmalar vardır. Böcekler gibi yenilikçi bileşenler içeren bu markalar çevreye daha duyarlı bir yaklaşım sunar. Bu evcil hayvan mamaları, özellikle geviş getiren hayvanlar (sığır gibi otlayan memeliler) olmak üzere azaltılmış et içeriğine sahiptir ve bitki bazlı bileşenler içerir.
Evcil hayvanları özel jetlerle karşılaştıran iddialar, özellikle her bir faaliyetin ne anlama gelebileceği konusunda bir çekişme olduğunda konuyu aşırı basitleştirebilir. Ancak evcil hayvanlarımıza bakmak, küresel sera gazı emisyonlarına katkıda bulunur. Hangi evcil hayvanlara sahip olacağımıza ve onları nasıl besleyeceğimize karar verirken bu emisyonlar (evcil hayvan sahibi olmanın diğer çevresel etkilerinin yanı sıra) dikkate alınmalıdır.
Sürdürülebilir evcil hayvan sahipliğini teşvik etmeye yönelik eylemler, sahipleri tarafından alınan kararları hedeflenmelidir. Gönüllü yemleme tercihlerini etkilemek için sahip farkındalığını artırmak önemlidir. Yem üreticileri, mevcut etiketlemeyi iyileştirerek daha fazla sorumluluk üstlenmeye hazır olmasalar da, hayvan severler pozitif yönlendirici bir rol oynayabilirler.
Karbondioksit kokan köpekler daha sevimli midir?
Kaynaklar