Sürdürülebilir binalar dijital ikizlerle yönetiliyor

İnşaat sektörü farklı alanlardan çok büyük kaynak tüketiyor. Para, enerji ve iş gücü bu alanda hızla harcanıyor. Ancak dijital çağ ile birlikte bu tablo değişmeye başladı. Yeni teknolojiler, inşaatı daha hızlı, daha çevreci ve daha planlı hale getiriyor. Bu değişime öncülük eden yeniliklerden biri, Hanyang Üniversitesi’nden bir araştırma ekibine ait. Ekip, taşınabilir modüler binalar için çığır açıcı bir sistem geliştirdi. Artık bu binaların sanal bir ikizi var. Yani bir modülün kurulmasından taşınmasına, kullanılmasından sökülmesine kadar her adımı dijital ortamda izlenebiliyor. Bu sayede afet bölgelerinde barınak kurmak, sahra hastaneleri açmak ya da geçici okullar inşa etmek çok daha kolay hale geliyor.

Taşınabilir modüler binalar (RMB) aslında uzun süredir tercih edilen bir çözüm. Hızlı kurulmaları, kolay taşınmaları ve esnek olmaları onları cazip kılıyor. Fakat perde arkasında ciddi zorluklar vardı. Bir modül bir yerden alınıp başka bir projeye götürüldüğünde envanterin doğru tutulması zorlaşıyordu. Lojistik planlaması hatalarla doluyordu. Ayrıca zamanla modüllerin hangi durumda olduğu, bakım gereksinimleri veya kullanım geçmişleri çoğu zaman takip edilemiyordu.

İşte bu noktada Dr. Ahn ve ekibinin geliştirdiği Dijital İkiz Tabanlı Tesis Yönetim Sistemi (DT-FMS) devreye giriyor. Bu sistem, binaların dijital bir kopyasını oluşturarak gerçek hayat ile sanal dünya arasında köprü kuruyor.

Sistem üç temel teknolojiye dayanıyor:

• Bina bilgi sistemi (BIM); dijital bina modeli,
• Nesnelerin interneti (IoT); sensörlerle anlık verileri toplama,
• Coğrafi bilgi sistemleri (GIS).

Bu üçlü birlikte çalıştığında bir modülün nerede olduğu, içinde hangi koşulların bulunduğu ve o anki durumu anında görülebiliyor.

Bu teknolojinin başarısı Güney Kore’deki “Yeşil Akıllı Okul” projesinde açıkça ortaya çıktı. Her yıl yüzlerce okula taşınan modüller, sistem üzerinden takip edildi. Sonuçta %99’a varan bir geri dönüşüm oranına ulaşıldı. Web tabanlı bir panel ile yetkililer tüm binaları harita üzerinde görebildi. Yöneticiler, hangi modülün bakıma ihtiyacı olduğunu kolayca planladı. Öğrencilerden ve öğretmenlerden gelen geri bildirimler bile sisteme işlendi. Bu sayede sadece teknik veriler değil, kullanıcı deneyimi de değerlendirildi. Kurulum süreçleri denetlendi, bakım işleri tek merkezden yönetildi. Böylece kaynaklar daha verimli kullanıldı, olası sorunlar daha ortaya çıkmadan çözüldü.

Sistemin bir diğer güçlü yanı ise çevresel faydaları oldu. Modüller hassas verilerle izlendiği için daha uzun ömürlü hale geldi. Atık miktarı büyük ölçüde azaldı. Taşıma sırasında en kısa yollar seçildi, yakıt harcaması düştü. Karbon salınımı da minimuma indi. Kısacası bu sistem, yalnızca maliyetleri düşürmekle kalmadı; doğaya da katkı sağladı. Aynı modüllerin tekrar tekrar kullanılabilmesi, döngüsel ekonomi anlayışını da gerçek kıldı.

Tabii bu teknolojinin önünde bazı engeller yok değil. Özellikle ilk yatırım maliyeti yüksek. Küçük işletmeler için bu ciddi bir sorun olabilir. Ayrıca mevcut iş süreçlerine entegrasyon da zaman alabiliyor. Farklı platformlar arasında veri uyumu sağlamak da teknik bir zorluk. Üstelik veri güvenliği ve gizliliği konusunda da dikkatli olunması gerekiyor. Fakat uzmanlara göre bu başlangıç sıkıntıları geçici. Çünkü uzun vadede sağlanacak tasarruf, verimlilik ve çevresel katkılar, tüm bu zorlukların önüne geçiyor.

Bugün bu sistemin kullanım alanları oldukça geniş. Eğitim kurumları, askeri tesisler, pandemi döneminde kurulan sahra hastaneleri ya da afet barınakları bu örneklerden sadece birkaçı. Önümüzdeki yıllarda bu teknolojinin daha fazla ülke ve kurum tarafından kullanılacağı öngörülüyor. Sonuç olarak dijital ikizler, inşaat sektörünün geleceğini şekillendiren en önemli adımlardan biri olarak görülüyor. Daha akıllı, daha yeşil ve daha yaşanabilir şehirlerin yolu da bu tür yeniliklerden geçiyor.

Kaynaklar

1. Nguyen, T. D. H. N., Ly, D. H., Jang, H., Dinh, H. N. N., & Ahn, Y. (2025). Digital twin framework to enhance facility management for relocatable modular buildings. Automation in Construction, 176, 106249.
2. Ceylan, E. Z. (2019). Dijital ikizler ve inşaat sektöründeki yeri. Yapı Bilgi Modelleme, 1(2), 53-61.
3. https://techxplore.com/news/2025-08-digital-twin-framework-sustainability-efficiency.html